Ο Αρχιεπίσκοπος Νικόλαος γεννήθηκε το 1893 στη Ρωσία, στην ελληνικής καταγωγής ιερατική οικογένεια Φεοντόσεφ (το ελληνικό επίθετό τους ήταν Θεοδόση). Νυμφεύθηκε και το 1921 χειροτονήθηκε διάκονος και ιερέας. Υπέστη πολλές διώξεις, αλλά δεν έχασε την πίστη του. Το 1960 χειροτονήθηκε Επίσκοπος. Εκοιμήθη 22 Σεπτεμβρίου 1972.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τον Έλληνα αναγνώστη παρουσιάζει το Ημερολόγιο του Αρχιεπισκόπου Τσεμποξάρσκυ και Τσουβάσκυ Νικολάου (κατά κόσμον Νικολάου Αντρέγεβιτς Φεοντόσεφ), ο οποίος γεννήθηκε σε ιερατική οικογένεια που έφθασε στη Ρωσία προς το τέλος του 18ου αιώνα, έξι γενεές πριν τη γέννησή του, από ελληνικές περιοχές που εκείνη την εποχή αποτελούσαν μέρος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Το Ημερολόγιο, αν και δεν σώζεται ολοκληρωμένο, προσφέρει πλήρη εικόνα της μορφής του, καθώς περιλαμβάνει στοιχεία από τη ζωή και την πορεία του στο θεολογικό σεμινάριο, στον Στρατό, ως οικογενειάρχου, στη φυλακή και στην εξορία, στις ενορίες που εποίμανε, στην επαφή με την αγιασμένη –χαρακτηριστική της ρωσικής ευσέβειας– μορφή του Γέροντος Παύλου Παύλοβιτς Στοζκώφ, ο οποίος, αν και κεκοιμημένος όταν ο Νικόλαος άκουσε γι᾿ αυτόν, σημάδεψε με την αγιότητά του όλη την κατοπινή ζωή του.