Το τέλος του ανθρώπου ή η παραμόρφωσή του

Ο Σωτήρης Γουνελάς πρωτοεμφανίζεται εκδοτικά με δύο πεζοποιητικά βιβλία το 1976 και το 1978 (εκδόσεις Κέδρος) που αποτυπώνουν τη σχέση του με τα ευρωπαϊκά μοντέρνα ρεύματα της εποχής. Μεταξύ 1970 και 1976 παρακολουθεί στο Παρίσι μαθήματα γαλλικής και ελληνικής φιλολογίας αλλά γρήγορα στρέφεται σε αναζητήσεις στο χώρο της φιλοσοφίας. Η ανάγνωση των έργων του Πλάτωνα και η μελέτη του της νεοελληνικής λογοτεχνίας τον απομακρύνουν από τα δυτικοευρωπαικά διαβάσματα. Ενδιαφέρεται για τον αρχαιοελληνικό λόγο και την ορθόδοξη χριστιανική παράδοση. Η συνεργασία του με το περιοδικό Σύναξη, σχεδόν από το πρώτο τεύχος (1982), εδραιώνει την πεποίθησή του ότι ο δυτικός πολιτισμός, και μάλιστα από τον 17ο αιώνα και μετά, μας υποχρεώνει σε γενναία κριτική του και σε εντοπισμό των βασικών σημείων παρέκκλισης από μία πνευματική πραγματικότητα που κάποτε αποτελούσε κοινό τόπο Ανατολής και Δύσης.
Αργότερα έλκεται ιδιαίτερα από τις ταινίες του Αντρέι Ταρκόφσκυ και γράφει το βιβλίο Ταρκόφσκυ ένας νοσταλγός του Παραδείσου (Διάττων, 1989, 2002). Η οικείωσή του με τη γαλλική γλώσσα του επιτρέπει να καταπιαστεί με μετάφραση δύσκολων φιλοσοφικών και θεωρητικών κειμένων. Μεταφράζει Γκενόν, Βέιλ, Μπερντιάεφ, Φλωρένσκυ, Ντεσέιγ και πρόσφατα το βιβλίο (εκλογή κειμένων) της Αγίας Μαρίας των Παρισίων (Μαρία Σκομπτσόβα) Η ημέρα του αγίου Πνεύματος (εκδ. Επιστροφή). Το 1986 μετά την εκδημία του ιδρυτή της Σύναξης Παναγιώτη Νέλλα, αναλαμβάνει την επιμέλεια του περιοδικού την οποία και συνεχίζει μέχρι το 1997.
Με την αποχώρησή του από τη Σύναξη το 1997 εκδίδεται από τον Αρμό το βιβλίο του Η κρίση του πολιτισμού-κρίση του ανθρώπου, απώλεια του νοήματος, θέμα που θα τον απασχολήσει σταθερά και στα επόμενα τρία βιβλία του: Ο Αντιχριστιανισμός (2009), Πρόταση Λόγου και Πολιτισμού (2013) και Κριτική ανάγνωση στο έργο του Χρήστου Μαλεβίτση (2016).
Στο ενδιάμεσο έχει συναντηθεί με το έργο του ποιητή και φιλόσοφου Γιώργου Σαραντάρη, για τον οποίο γράφει το βιβλίο Ο ποιητικός οραματισμός του Γ. Σαραντάρη (2006) και συνεργάζεται με το «Σωματείο Γ. Σαραντάρης» του ποιητή για την βαθύτερη γνωριμία με τα κείμενα και τη ζωή του σπάνιου αυτού ανθρώπου. Την περίοδο 1995-2000 εκδόθηκε η Ποιητική τετραλογία του αποτελούμενη από τρία άσματα και επιμελήθηκε την σειρά «Γέφυρες» στον Αρμό. Την ίδια περίοδο συμμετείχε στη θεματική Ενότητα του Ανοιχτού Πανεπιστημίου Η Ορθοδοξία ως Πολιτισμικό Επίτευγμα και τα Προβλήματα του Σύγχρονου Ανθρώπου (2002).
Στο περιθώριο των συγγραφών του συνεργάστηκε με τις εφημερίδες Καθημερινή και Ελευθεροτυπία και με τα περιοδικά, Νέα Εστία, Ίνδικτος, Νέα Ευθύνη, Θεολογία, Νέον Πλανόδιον, Το κοινόν των ωραίων τεχνών κ.α. Συνεργάζεται επίσης σταθερά με τον ιστότοπο Αντίφωνο.
Το 2012 εκδόθηκε η ποιητική του σύνθεση Νυμφώνας ανοιχτός, από το τυπογραφικό εργαστήριο «Δόμος», και Δύο ποιήματα το 2016 εκτός εμπορίου. Ακόμη: η ποιητική σύνθεση Διάπλους (Αρμός, 2016) και το μακρύ ποίημα Ιωνάς (Αρμός, 2021).

Αυτό που υπογραμμίζει με το έργο του ο συγγραφέας είναι η κυριαρχία στον σημερινό κόσμο συστηματικής αγνόησης και απόρριψης κάθε μεταφυσικής και κάθε πίστης (και δη της χριστιανικής) σε αλήθειες που δεν ανήκουν στον άνθρωπο, ούτε απορρέουν από αυτόν. Αγνοείται η σημασία της υπέρβασης του εαυτού, η σημασία της μέθεξης, η σημασία του υπέρλογου, όπως έρχεται μέσα από αιώνες δοκιμασμένης εμπειρίας και γνώσης. Ο συγγραφέας προτείνει αποκατάσταση νοημάτων και σημασιών εκείνου του πολιτισμού που, συνθεμένος από αρχαιοελληνικότητα, ιουδαισμό και χριστιανική αγιοπνευματικότητα, αποσιωπήθηκε και παραμορφώθηκε κάτω από την επέλαση μιάς δυτικογενούς πραγματικότητας. Η πραγματικότητα αυτή σήμερα μοιάζει να καταλήγει, αν όχι να εγκαταλείπεται, σε έναν ανελέητο οικονομισμό και τεχνολογισμό που κινδυνεύει να γεννήσει μεγαλύτερη βία και μεγαλύτερη σύγκρουση σε παγκόσμιο επίπεδο.