Ιστορική, ποιητική και θεολογική προσέγγιση του Ακαθίστου Ύμνου

Η ακολουθία των Χαιρετισμών στη σημερινή λειτουργική μας τάξη εντάσσεται στο πλαίσιο της ακολουθίας του Μικρού Αποδείπνου, όπως αυτό τελείται όλο τον χρόνο, κάθε βράδυ. Ακολουθώντας την ίδια τάξη, ψάλλεται επίσης τις πρώτες τέσσερις εβδομάδες της Μεγάλης Σαρακοστής –κατά σειράν η κάθε μία από τις τέσσερις Στάσεις των Χαιρετισμών–, ενώ την Παρασκευή της πέμπτης εβδομάδος ψάλλεται ολόκληρη η ακολουθία του Ακαθίστου Ύμνου.
Oι Χαιρετισμοί και η ακολουθία του Ακαθίστου Ύμνου κατέχουν ξεχωριστή θέση στις καρδιές μας. Η αιτία δεν είναι μόνον η εκφραστικότητα και ο πλούτος των κειμένων, καθώς και το εμπνευσμένο μελωδικό ένδυμα των λόγων. Είναι κυρίως η διαρκής παρουσία της Κυρίας Θεοτόκου, τόσο στην εθνική όσο και στην προσωπική του καθενός μας ιστορία. Το πόνημα ετούτο ας είναι μία ελάχιστη προσφορά αγάπης και σεβασμού προς την εν πρεσβείαις ακοίμητον Παναγία μας…
π. Δημήτριος Αθανασίου

Εξομολογουμένου αγώνας και αγωνίες

Η παρούσα μελέτη προσπαθεί να απαντήσει στα παρακάτω ερωτήματα:
– Η Αγία Γραφή αναφέρεται στην Εξομολόγηση;
– Η Εξομολόγηση υπάρχει στη ζωή της Εκκλησίας από το ξεκίνημά της, και αν ναι, ποιον ρόλο διαδραματίζει;
– Οι Πατέρες της Εκκλησίας, οι Εκκλησιαστικοί συγγραφείς και οι Σύνοδοι πώς εκφράζονται για την αξία της Εξομολόγησης;
– Τι ακριβώς είναι το μυστήριο της Μετάνοιας και πού στοχεύει;
– Είναι υποχρεωτικό (δηλ. απόλυτα αναγκαίο για τη σωτηρία μου) ή προαιρετικό;
– Είναι κατ’ εξοχήν προνόμιο των χριστιανών;
– Ο μεταμοντέρνος τρόπος ζωής και οι ψυχολογικές μου συντεταγμένες πόσο με επηρεάζουν καθώς προσέρχομαι να εξομολογηθώ;
– Τι είναι η αμαρτία; Είναι όλοι αμαρτωλοί, ακόμα κι εκείνοι που δεν νιώθουν έτσι;
– Εάν κανείς δεν έχει εξομολογηθεί μέχρι τώρα, γιατί αξίζει όντως να το κάνει;
– Πολλές φορές γεννιούνται σκέψεις και προβληματισμοί που φρενάρουν την απόφαση για Εξομολόγηση. Υπάρχουν σαφείς απαντήσεις για την υπέρβασή τους;
– Για όσους εξομολογούνται, παρουσιάζονται συχνά πολλές δυσκολίες, οι οποίες κάνουν την Εξομολόγηση μη λειτουργική. Μπορούν να ξεπεραστούν;
– Χρειάζεται προετοιμασία η Εξομολόγηση; Αν ναι, τι είδους;
– Μαζί με την Εξομολόγηση είναι απαραίτητη και η μετάνοια. Γνωρίζω όμως ποιο είναι το αληθινό της περιεχόμενο;
– Την ώρα της Εξομολόγησης ποιος είναι ο ρόλος του πνευματικού;
– Τι σημαίνει ότι εξομολογούμαι ενώπιον της Εκκλησίας;
– Ως εξομολογούμενος, πώς καλούμαι να εκφραστώ και τι πρέπει να προσέξω την ώρα του μυστηρίου; Πριν και κατά την Εξομολόγηση ποια λάθη-παγίδες πρέπει να αποφύγω;
– Ποια είναι η πηγή και η αξία της Συγχώρησης; Τι μπορεί να μου προσφέρει;
– Μετά την Εξομολόγηση τι αλλάζει στη ζωή μου; Πώς καλούμαι να ενεργήσω;

Πρόλογος έκδοσης: π. Θεοφάνης Ραυτόπουλος, Αλέξανδρος Μ. Σταυρόπουλος

Η θεσμική Εκκλησία και οι χριστιανοί τον καιρό της πανδημίας

Δύο χιλιάδες χρόνια μετά τόν Μυστικό Δεῖπνο καί μᾶλλον δέν μποροῦμε ἀκόμα να ποῦμε τί εἶναι ἡ θεία Εὐχαριστία. Ἐξαντλήσαμε τόν Θεό στή λειτουργική ζωή ἐντός τῶν τειχῶν τοῦ ναοῦ καί τώρα πού λειτουργική ζωή δεν ὑπάρχει ὁ Θεός ἀρχίζει να μυρίζει σάν ἕνας νεκρός…
Δέν μᾶς ἔμαθε ποτέ ἡ Ἐκκλησία πῶς νά βαδίζουμε σέ μια ἔρημο, ὅταν αὐτή προκύψει. Πῶς νά ἑτοιμάσουμε, ἐμεῖς τώρα, μέσα στήν ἔρημο ἕνα δέντρο λόγων, ὕμνων, καί καρδιακῆς ἐγρήγορσης γιά την Περιστερά, νά ἔρθει καί να ξεκουραστεῖ, ὅταν ἡ θρησκευτική λογική μᾶς βεβαιώνει πώς πουλιά πιά δέν πετοῦν.
«ἔρημός ἐστιν ὁ τόπος».
Ὁ σεισμός τοῦ κορωνοϊοῦ πού ταρακούνησε καί ἐξακολουθεῖ νά ταρακουνᾶ καί τό οἰκοδόμημα τῆς Ἐκκλησίας ἔχει ἐγκαινιάσει μία περίοδο ἔντονων ζυμώσεων. Ἡ πανδημία λειτούργησε σάν μία ἄμπωτη πού ἀποκάλυψε τόν ἐκκλησιαστικό βυθό. Ἔφερε στήν ἐπιφάνεια μεγάλους πειρασμούς καί τεράστια προβλήματα πού σοβοῦν στό βάθος τῆς ἐκκλησιαστικῆς ζωῆς. Πολλά τά γνωρίζαμε, ἐνίοτε τά κουκουλώναμε γιατί δεν θέλαμε νά τά δοῦμε, ἄλλα τά ὑποπτευόμασταν καί μερικά τελείως μᾶς ξάφνιασαν.
Εἶναι καιρός ὅμως νά τά ἀντιμετωπίσουμε – τουλάχιστον νά τά ἀναδείξουμε.
Τό βιβλίο αὐτό εἶναι μία κραυγή ἀγωνίας καί ἀσφυξίας μετά ἀπό 25 σχεδόν χρόνια ἀθόρυβης, ἱερατικῆς διακονίας σέ πολλούς τομεῖς ἀλλά καί προσωπικῆς σιωπῆς. Γιατί ὅμως να σπάσει τώρα ἡ σιωπή; Διότι πιστεύω ὅτι τώρα βιώνουμε το ἀντιστρόφως ἀνάλογο τῆς ἔκφρασης «πιάσαμε πάτο». Εἶναι ὁ πάτος τώρα πού ἔπιασε ἐπιφάνεια. Ἴσως λοιπόν καί γιά μᾶς τώρα, εἶναι ὁ καιρός πού πρέπει να μιλήσουμε, νά δράσουμε, νά μήν σιωπήσουμε, γιατί τό παράλογο καί ἡ ἐκτροπή ζητοῦν νομιμοποίηση. Ἀνέβηκαν πολύ ψηλά, βγῆκαν στήν ἐπιφάνεια καί ζητοῦν νά μᾶς πνίξουν.

Σκέψεις και λογισμοί ο άλλος μας εαυτός

Ανθολογία Πατερικών Κειμένων

Oι λογισμοί μας έχουν επίδραση στον κό­σμο μας. Οι αρνητικές σκέψεις για μέλη της οικογενείας μας ή συναδέλφους αλλάζουν τις σχέσεις μας. Αν αντιπαθούμε κά­ποιους στη δουλειά και επιτρέπουμε στον εαυτό μας να κάνει κακούς λογισμούς για λογαριασμό τους, πιθανόν και αυτοί να ανταποκριθούν στις χαμηλές προσδοκίες μας. Αν όμως, προσευχόμαστε και ζητούμε από τον Θεό να τους ευλογήσει και να ευλογήσει και τη σχέση μας μαζί τους, τότε αλλάζουμε προς το καλύτερο και εμείς και αυτοί.
ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΤΡΥΦΩΝΑΣ ΤΟΥ ΒΑΣΟΝ

Σε μια εποχή που η σκέψη και η λογική επεξεργασία γίνεται δυνατότητα ρομποτικών μηχανών, όλο και πε­ρισσότερο συνειδητοποιούμε ότι οι σκέψεις και οι λογισμοί μας καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό τις πράξεις μας. Ή έστω επηρεάζουν καθοριστικά την εσωτερική μας κατάσταση και τη στάση μας στη ζωή. Σε αυτή την ανθολογία κειμένων, περισσότεροι από 100 Πατέρες της Εκκλησίας και άνθρωποι του πνεύματος μας αποκαλύπτουν τα μυστικά του «άλλου μας εαυτού» και μας εισάγουν στον μυστικό κόσμο των λογισμών…