Εδώ θα πας, στο στενό μονοπάτι
«Κάποιες φορές αισθάνθηκα μόνος. Όμως, δεν παρέμεινα εδώ ούτε καταναγκαστικά, ούτε τυχαία. Προσπάθησα λίγο να εμβαθύνω κι εγώ, μέχρι και τώρα στα γεράματά μου, στο νόημα της αφιέρωσης και της κατά Χριστόν ζωής, που δεν έχω νιώσει κι εκτιμήσει ακόμα πόσο μεγάλο δώρο είναι…»
Στο βιβλίο αυτό ο π. Ηλίας Μαστρογιαννόπουλος αφηγείται την πολυκύμαντη ζωή του, υπό τον όρο το υλικό αυτό να δημοσιοποιηθεί μετά τον θάνατό του. Μέσα από τις σελίδες του παρακολουθούμε τη σύγχρονη ιστορία της Ελλάδας, μετά τη μικρασιατική καταστροφή, την προσπάθεια ανασυγκρότησης του Έθνους και το έργο που επιτέλεσε η Aδελφότητα θεολόγων «Η ΖΩΗ».
Μπροστά μας παρελαύνουν μεγάλα πνευματικά αναστήματα, που έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση του νέου Ελληνισμού ενώ περιγράφονται γλαφυρά και οι προσωπικές εμπειρίες του μακαριστού π. Ηλία από την κατοχή, τα συσσίτια, τη χριστιανική διανόηση, το παλάτι, τη διοικούσα Εκκλησία, το Άγιο Όρος, τα κατηχητικά και τις Χριστιανικές Μαθητικές Ομάδες. Δεν λείπουν οι αναφορές στην κρίση του χωρισμού και της διάσπασης της Αδελφότητας αλλά και κρίσεις και εκτιμήσεις για τους πνευματικούς επιγόνους αυτού του κινήματος, που έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στις μετέπειτα δεκαετίες. Περιγράφεται γλαφυρά η άνθηση της λεγόμενης «θεολογίας του ᾽60» και της στροφής στα κείμενα των Πατέρων της Εκκλησίας, όπως και το διορθόδοξο άνοιγμα σε όλο τον κόσμο.
Μια κατάθεση ψυχής με δημιουργική αλλά και αυτοκριτική διάθεση. Ο λόγιος και διανοούμενος εργάτης του Ευαγγελίου μέσα από την αποκάλυψη της προσωπικής του ιστορίας αφήνει να αποκαλυφθεί ο πραγματικός και βαθύτερος εαυτός του: εκείνος του ταπεινού λευίτη με την ανοιχτή αγκαλιά για όλους που ποιμαίνει και καθοδηγεί χωρίς ακρότητες αλλά με σύνεση και διάκριση.
Ταξιδεύοντας μέσα στον πόνο
Οι αυτοβιογραφικές αφηγήσεις ενός αγίου της εποχής μας…
«Ταξιδεύοντας μέσα στόν πόνο» εἶναι ὁ τίτλος τῆς αὐτοβιογραφίας τοῦ Ἁγίου Λουκᾶ Ἀρχιεπισκόπου Συμφερουπόλεως, ὁ ὁποῖος σέ πολύ λίγο διάστημα ἔγινε εὐρύτατα γνωστός στόν εὐσεβῆ λαό μας, ἀγαπήθηκε πολύ καί τιμᾶται πλέον εὐρύτατα, ἐνῶ διαρκῶς μνημονεύονται καί νέα θαύματα τοῦ Ἁγίου στή ζωή ὅσων τόν ἐπικαλοῦνται.
Ὁ Ἅγιος καταγράφει τήν πορεία του ἡ ὁποία εἶναι πορεία μέσα ἀπό ἕνα κοπάδι λύκων πού προσπαθοῦν νά τόν κατασπαράξουν, ἀλλά κάθε φορά ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ «διασκεδάζει βουλάς ἐθνῶν». Ἔτσι ἡ πορεία του ἦταν πραγματικά μιά πορεία μέσα στόν πόνο καί τήν ἴδια στιγμή μιά συγκλονιστική ἐμπειρία τῆς παρουσίας τοῦ Θεοῦ. Διά τοῦτο αὐτός ὁ πόνος καί οἱ δοκιμασίες δέν ἔκαμψαν τό φρόνημα τοῦ Ἁγίου, ἀλλά τόν χαλύβδωσαν καί καλλιέργησαν μέσα στήν ψυχή του μιά ρωμαλέα πίστη, μιά ἀπόλυτη ἐμπιστοσύνη στό πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ.
Ὑπαγόρευσε τήν αὐτοβιογραφία του στή γραμματέα του τό 1958, τρία χρόνια πρίν ἀπό τήν κοίμησή του, γιατί ὁ ἴδιος ἦταν τυφλός. Διαβάζοντας κανείς αὐτή τήν καταγραφή τῶν γεγονότων τῆς ζωῆς καί τόν τρόπο μέ τόν ὁποῖο κάθε φορά ἀντιμετώπιζε τίς δυσκολίες καί τούς πειρασμούς, βλέπει ἕναν ἄνθρωπο πού βίωσε τή λειτουργική προτροπή «πᾶσαν τήν ζωήν ἡμῶν Χριστῷ τῷ Θεῷ παραθώμεθα».
Ὁ Ἅγιος Λουκᾶς δέν ἀνήκει σέ κάποια μακρινή ἐποχή. Εἶναι ὁ Ἅγιος τῶν ἡμερῶν μας. Στάθηκε ἀτρόμητος καί ἐλεύθερος ἀπέναντι σέ κάθε ἀπειλή καί κατέδειξε πῶς μπορεῖ ὁ κάθε ἄνθρωπος νά παραμένει ἐλεύθερος καί δυνατός ἀπέναντι σέ ὁποιοδήποτε καθεστώς δουλείας…